Cô quay chân không là gì? Máy cô quay chân không?
Máy cô quay chân không được sử dụng trong các phòng thí nghiệm hóa học với mục đích loại bỏ dung môi bằng phương pháp bay hơi. Máy cô quay chân không là thiết bị cô quay, làm nóng, bay hơi để thu hồi sản phẩm tách chiết.
Trong quá trình trích ly và phân lập các hợp chất, đặc biệt là hợp chất thiên nhiên chúng ta cần phải loại bỏ dung môi sau trích ly. Tuy nhiên khi loại bỏ dung môi bằng phương pháp gia nhiệt ở nhiệt độ cao sẽ làm cho các hợp chất cô lập bị phân hủy. Do đó cần một phương pháp loại bỏ dung môi ở nhiệt độ thấp. Một trong các phương pháp hiệu quả là sử dụng máy cô quay chân không.
Máy cô quay gồm các bộ phận chính:
- Bể gia nhiệt
- Bình cầu chứa mẫu dung dịch
- Hệ thống sinh hàn
- Bình cầu thu dung môi
- Bơm hút chân không
Nguyên lí hoạt động
Quá trình hoạt động của máy cô quay chân không dựa theo nguyên tắc nhiệt độ sôi thay đổi khi thay đổi áp suất. Dựa theo các quá trình nhiệt động, khi giảm áp suất thì nhiệt độ sôi chất lỏng sẽ giảm (đó là nguyên nhân tại sao nấu nước trên núi cao thì nước nhanh sôi hơn).
Khi máy hoạt động, bình chứa mẫu dung dịch sẽ được để ngập trong bể gia nhiệt. Nước trong bể sẽ được gia nhiệt đến nhiệt độ xác định. Bơm chân không sẽ hút không khí ra khỏi bình chứa mẫu làm áp suất trong bình giảm.
Khi áp suất giảm, nhiệt độ sôi dung dịch trong bình sẽ giảm, đến khi nhiệt độ sôi thấp hơn nhiệt độ trong bể thì dung dịch sẽ sôi. Nhiệt độ sôi theo áp suất sẽ được xác định thông qua giản đồ phase của từng loại dung môi.
Trong quá trình hoạt động, bình chứa mẫu dung dịch được quay tròn liên tục nhằm tăng diện tích tiếp xúc giữa dung dịch và nguồn nhiệt, để nhiệt được phân bố đều trong dung dịch, tránh hiện tượng quá nhiệt cục bộ.
Hơi dung môi bay ra khỏi bình cầu sẽ được làm lạnh trong hệ thống sinh hàn và thu lại ở bình thu dung môi.
Ứng dụng của máy cô quay
Máy cô quay chân không đã từ lâu là thiết bị cơ bản không thể thiếu trong phòng thí nghiệm và ngành công nghiệp phân tích hóa học bao gồm: phòng thí nghiệm hóa phân tích, môi trường, vật liệu, khoa học sự sống và ngành pháp y. Với ứng dụng quan trọng bao gồm: xác định nồng độ mẫu, tái chế dung môi, phân tách, phân tích thành phần trong hỗn hợp dung môi.
Máy cô quay còn được sử dụng trong lĩnh vực khoa học ẩm thực (molecular cooking) trong các bước sơ chế để làm chưng cất và tách chiết.
Máy cô quay chân không IKA-Đức
IKA đã được thành lập hơn 100 năm là một trong những công ty hàng đầu thế giới về các thiết bị thí nghiệm cơ bản.
Với kinh nghiệm của mình, máy cô quay của IKA luôn được đánh giá cao về hiệu năng và độ tin cậy cho người sử dụng với nhiều model như: RV 10 Basic V, RV 10 Digital V, RV 3 FLEX, RV 3V…